VAN CLOVIS TOT DI RUPO

De natievorming in de Lage Landen heeft een merkwaardig verloop gekend, alsnog zonder duidelijke afloop. Dit boek brengt een overzicht van de ontwikkeling van het etnisch en nationaal bewustzijn in onze gewesten vanaf het Frankische Rijk tot nu. De nadruk ligt op de moderne natievorming tijdens de jongste eeuwen: de Belgische en in onderlinge verwevenheid de Vlaamse en Waalse, maar ook de Hollandse en de Luxemburgse natievorming.

Vanaf de Middeleeuwen zijn er in Europa naties gegroeid. Doorheen de opeenvolging van generaties ontstond er in de verschillende landen een proto-nationaal bewustzijn van samenhorigheid. Revolutionaire transformatieprocessen vormden die samenlevingen van het Ancien Régime vanaf 1780 om in moderne natiestaten. wat in België werd voltooid in 1830.

Het enthousiasme van de Belgische Revolutie stimuleerde echter een beweging voor het alzijdig gebruiken van de volkstaal als cultuuren bestuurstaal. Die 'Vlaamse beweging' schiep mettertijd een Vlaamse subnatie binnen België, wat in de 20 eeuw als reactie een Waalse sub-natie zou oproepen. In de twee wereldoorlogen kregen die een anti-Belgische inslag.

Aan de staatshervorming, die sinds 1970 steeds meer bevoegdheden van Belgie overdraagt aan de gemeenschappen en de gewesten, komt geen einde. Hoe lang zal Belgie nog stand houden tegenover die centrifugale krachten?

Lode Wils is emeritus hoogleraar Nieuwste Geschiedenis aan de KU Leuven. Hij is onder meer auteur van het driedelige Honderd Jaar Vlaamse Beweging. van Vlaanderen, Belgie, Groot-Nederland. Mythe en geschiedenis en van een meerdelige biografie van Frans Van Cauwelaert.