Net als elders in Europa traden in Nederland in de tweede helft van de negentiende eeuw de ontwrichtende gevolgen van de snelle industrialisatie aan het licht: kinderarbeid, werkloosheid, ziekte, overbevolking, onderontwikkeling en alcoholisme. Over deze problemen, de 'sociale kwestie' gedoopt, werd vanaf 1876 fel gediscussieerd in de politiek. 'Vrij van wat neerdrukt en beklemt' is een uitgave in de reeks 'De natiestaat. Politiek in Nederlands sinds 1815'.