In dit derde deel van Het Bureau, Plankton, neemt de druk op Maarten Koning om zijn proefschrift te schrijven toe, zoals ook van hem en zijn afdeling verlangd wordt om meer in de openbaarheid te treden, twee zaken waarvoor hij allergisch is. In weerwil van de bezuinigingsmaatregelen die volgen op de oliecrisis van 1974 breidt de bezetting van het Bureau zich nog steeds uit en wordt de koffieruimte steeds meer een ontmoetingsplaats.
Met pijn en moeite komt Maarten Koning tot het inzicht dat het werk op het Bureau het grootste deel van zijn leven vult en dat er onherroepelijk een ogenblik zal komen waarop hij daarvoor verantwoording zal moeten afleggen, al was het alleen maar tegenover zichzelf. Hij vecht de bestaande ideeën over het vak aan en steekt met name ook tijdens internationale congressen zijn afkeer van macht en loze pretenties niet onder stoelen of banken. Dat maakt hem ongewild tot hoofdrolspeler in een reeks confrontaties. Plankton eindigt dramatisch.
Voskuil ontving voor dit deel de Libris Literatuurprijs 1998. Daarnaast ontving hij de Prix des Ambassadeurs.