Dit aangrijpende verhaal is een van Tolstojs meesterwerken en wordt vaak genoemd als het beste voorbeeld van een novelle. Een vooraanstaand rechter van het gerechtshof lijdt aan een mysterieuze ziekte en is ervan overtuigd dat hij hieraan zal sterven, al denkt zijn familie daar heel anders over. Zijn collega’s zijn ondertussen vooral bezig met de voordelen die zijn dood zal brengen. Hij blikt terug op zijn jonge jaren en het verloop van zijn huwelijk; stap voor stap onderkent de man de leegte van zijn leven. Op zijn karakteristieke indringende wijze beschrijft Tolstoj hoe Ivan Iljitsj zieker en zieker wordt en hoe zijn omgeving hem nauwelijks serieus neemt.