Het grijze kind (1927) is een unicum in het oeuvre van Theo Thijssen. Het verhaal over een kind met de geest van een oude, wijze man verschilt naar opzet en thematiek sterk van ander werk van de schrijver. Thijssen betoont zich in dit boek een scherpzinnig criticus van de hypocrisie van de gegoede milieus van zijn tijd.
'Het kind dat al veel beleefd had; het kind met de onbestaanbare voorlijkheid van begrip.' Zo omschrijft Thijssen de hoofdpersoon uit zijn roman. Het grijze kind, Henricus van Stadt, is jong oud. Hij heeft de levenservaring van een volwassen man, wat maakt dat hij feilloos het misplaatste standbesef van het kleinburgerlijke milieu doorziet waarin hij opgroeit.
Het grijze kind werd voor het eerst gepubliceerd in School en kind, het ouderblad van de Bond van Nederlandse onderwijzers. In tegenstelling tot zijn andere boeken, waarin hij aandacht heeft voor de wederwaardigheden van arbeidersgezinnen, beschrijft Thijssen in dit werk het wel en wee van een welgesteld gezin. Ook opmerkelijk is dat Het grijze kind zijn enige boek is waarin hij het gezin en de school als benauwende instituties neerzet. Thijssen was van mening dat dit zijn beste boek was