In de 14de en 15de eeuw waren er in Friesland een groot aantal states en stinsen waarvan vele een kasteelachtige allure hadden. De meeste zijn helaas gedurende de 18de en 19de eeuw afgebroken. Er is echter een aantal gebouwen bewaard gebleven en deze zijn in dit boek geïnventariseerd.
Tevens zijn enkele voorname huizen opgenomen, die in latere eeuwen gebouwd zijn. Naast de vele kerken, boerderijen, molens, klokkestoelen en karakteristieke dorpen maken deze huizen een belangrijk deel uit van de bouwkunst in Friesland.
Aan de hand van een zestal routes worden de afzonderlijke gebouwen beschreven en het fotogedeelte geeft een goede indruk van de objecten, zonder dat men daarvoor op reis behoeft te gaan.
De auteur, als architect betrokken bij vele restauraties van monumenten legt bij de beschrijving daar waar mogelijk het accent op de bouwgeschiedenis van de panden. Daarbij wordt vooral aandacht besteed aan het materiaalgebruik, het venstertype en de stijlkenmerken.
Naast de beschrijving van het in- en exterieur van de huizen wordt ingegaan op cultuurhistorische aspecten met betrekking tot de bewoners van de panden. Jhr. C. van Eysinga illustreert de sociale functie van de bewoners, veelal Grietmannen, die als belangrijke cultuurdragers worden gezien.
Ook de stinsenflora, die op vele terreinen voorkomt wordt in een apart hoofdstuk beschreven, door de bioloog R. Tienstra.