In SCHIET NIET OP DE PIANIST heeft J. Bernlef vrijwel al zijn nog niet in boekvorm verschenen opstellen over jazz gebundeld. Een belangrijk deel ervan verschijnt hier voor het eerst. Zijn fascinatie met deze muziek verklaart Bernlef zelf uit zijn belangstelling voor het tot stand komen van de artistieke vorm. De jazz houdt zich bij uitstek met dat proces bezig. Minder dan de produkten telt voor Bernlef de voortdurende status nascendi van deze muziekvorm. Het boek opent daarom met een aantal stukken waarin op de aard en praktijk van het improviseren wordt ingegaan, waarbij Bernlef ook put uit zijn eigen ervaringen als amateur-pianist. Gesprekken met Theo Loevendie en Louis Andriessen verkennen de grensgebieden tussen geïmproviseerde en gecomponeerde muziek. Zelfs de vraag of dieren kunnen improviseren komt aan de orde. Het overgrote deel van het boek bestaat uit beschouwingen over individuele musici waarmee Bernlef een persoonlijke band heeft.