Een van de meest boeiende, ook meest ingrijpende verschijnselen van onze tijd is de splijting van het communistische blok, waarvan men eens verkondigde dat het een machtige 'monoliet' was en bleef. Dit fenomeen wordt hier door een aantal schrijvers naar verschillende kanten toe beschouwd en verklaard. De eerste afsplintering van het Zuidslavische titoïsme kon door de hoofdmacht in Moskou, die deze ketterij met een banvloek trof, nog als een ondergeschikte gebeurtenis worden bezien. Maar de verwijdering tussen de USSR en de Chinese Volksrepubliek bracht een scheuring teweeg, waarvan de heling met natuurlijke middelen vrijwel onmogelijk is geworden. Voorts komt er in de Nieuwe Wereld een leer op, die als castroïsme duidelijk een eigen gestalte gaat vertonen, welke geen van beide 'groten' geheel voor zijn rekening neemt. Op de achtergrond van alles ligt het ontwikkelingsproces in Rusland zelf, dat in leninisme, stalinisme en zelfs chroesjtsjewisme evenmin rechtlijnig is verlopen. Al de stromingen worden in dit boek nagegaan en samengevat in een slothoofdstuk dat de problematiek van het 'pluralistische communisme' duidelijk stelt. De recente gebeurtenissen in Tsjechoslowakije verlenen dit boek een bijzonder actualitieit.
Over de auteurs: De samensteller M.M. Drachkovitch (geb. 1921) is de zoon van een bekend Servisch politicus. Hij behaalde zijn diploma aan het Europees College te Brugge. Sinds 1961 is hij aan de Unoversiteit van Stanford (V.S.) verbonden. De medewerkers aan deze bundel zijn allen gedegen kenners van het marxisme en van de hedendaagse politieke verhoudingen.